TIKAL'de, binlerce yillik sehrin kalintilari arasinda inanilmaz bir hayat var! Hemen yanimizdan gecenler:
Timsah (!) - Agackakan - Kocaman renkli gagali Tukan kusu - Tapir - yabani hindi (cok renkli bisey, hindi demez insan!) - howler monkey (gun agarirken tepemizde bagrisip duruyorlar) - orumcek maymunu (hani kuyrugu ile tutunup ordan oraya ziplayanlardan) - bilimum adini hatirlayamayacagim ama renklerini unutamayacagim kus, vbvbvb...Su minik yavruyu alip eve getirmeye karar verdim, cok sevimli baksaniza!!!Yavru tarantula hehehe!!!
Bu sabah 5te kalkip 1 saatlik bir yolculuktan sonra gun agarirken TIKAL'e girdim. TIKAL Mayalarin en onemli ve buyuk sehirlerinden biri; 1960larda kazilar baslayana dek gecen yuzlerce yilda cangil adeta sehri yutmus! Su anda dahi sadece % 15'i gezilebiliyor, o kadari bile 4 saat surdu!
En yuksegi 70 metreye uzanan dev basamakli piramitler, toren ve kurban yerleri, onlarca tapinagi ile muhtesem bir sehir! Ama daha muhtesem baska birsey var: Gercek bir cangilin icinde yer aldigindan, etrafinizda maymunlar, tarantulalar, agackakanlar, timsahlar vb. eksik olmuyor.
Mayalar milattan sonra 900'lerde esrarengiz bir sekilde toptan yok olmuslar, daha dogrusu tum sehirlerini terkedip, zaman icinde diger halklara karismislar. Astroloji ve matematikte cooook ilerlemisler; yuzyillar once hazirladiklari takvimleri (meshuuur Maya takvimi) 2012'de sona eriyor! Yani 2012'ye kadar ne yapacaksak yapiyoruz!
TIKAL'i gezecekseniz mutlaka rehberle gezmenizi oneririm, yaptigim en iyi yatirimlardan biri oldu cunku. Yalniz insan her gordugu piramide tirmanmaya kalkinca (benim gibi) 3 kilo kaybedip, sicakta perisan olmamasi mumkun degil! Haa burasi INANILMAZ SICAK! bu arada...Sahile gitme vaktim geldi...Ama once Palenque'ye de ugrayalim!
Kurs bitti, evden ayrilma vakti geldi. Yolculuk kuzeye; Flores ve Tikal'e dogru devam ediyor. Sandra / Victor: Gracias para su hospitalidad y ayudar! :) (Insallah boyle deniyordur tabii!!)
1) Yaninda kaldigim hanim teyze "musluman" diye bir ulke var saniyordu.
2) Antigua sokaklari dunyanin en temiz sokaklari, cunku her gece tazyikli yagmurla yikaniyorlar.
3) Guatemalalilar Meksikalilarin ukala oldugunu dusunuyor ve Mariachi sarkilari calmama cok sicak bakmiyorlar :)
4) Guatemala'nin sembolleri: Bayrak - Quetzal kusu - Monja Blanca cicegi - Marimba
5) Guatemala'da otobusle seyahat ve kalacak yer Meksika'ya gore yariyariya ucuz. Yemek masrafi ayni.
6) Antigua'da muhtesem oteller de var:
www.panzaverde.com / www.casamadeleine.com / www.thecloister.com
7)Yarin Flores'e geciyorum...
Ismi gibi antikalarla dolu Antigua'dayim. Sokaklar arnavut kaldirimi, evler rengarenk ve birsuru tarihi eser, kilise, meydan, kitapci, cafe var. Guatemalaya (sehir olan) 1 saat uzakta, volkanlarin ve agaclarin golgesinde, ispanyol istilacilarin orta amerika bolgesi icin sectikleri eski baskent. Hemen yanibasindaki, hala aktif volkanlarin gazabi ve ardarda gelen depremlerden sonra, baskent tasinmak zorunda kalmis.
Tavuk otobusumden iner inmez adamin biri yapisti illa gel sana ispanyolca ogretelim, cok guzel bir okul var hemen su kosede diye...Baktim adamdan kurtulacak kadar bile ispanyolca bilmiyorum; tamam dedim, gidelim! Neyse sonucta 2 gece kalirim, bir ugrayip gecerim diye geldigim Antigua'da 5 gunluk ispanyolca kursuna kaydolup bir de Guatemalali ailenin yanina yerlestim! :) Tabii simdi cok memnunum, birebir hocayla 5 gunluk kurs, kurs malzemesi, aile yaninda 4 gece ve 3'er ogun has Guatemala ev yemegi icin $ 110 verdim, hic fena degil!? Antigua latin amerika'daki en iyi ve uygun fiyatli dil kurslari ile meshur; ornegin benim kursun adresi: www.lasaschool.com
Bizim ev merkeze cok yakin, guneyde 7. sokakta, 14 numara...Duduk kadar bir odam, ama kocaman bir avlu; ve 3 ogun yemek pisiren, normal bir insani cildirtacak kadar yavas ispanyolca konusabilen Guatemalali bir teyzem var! Viktor (hoca) ile de iyi anlastik, bu Guatemala ile Turkiye'nin oldukca fazla ortak yani varmis meger... :)
Guatemala'da hayat cok renkli; koylulerin kiyafetlerinden dukkanlara; otobuslerin uzerinden resimlere kadar herseye cesit cesit renkler hakim. Guatemalali bir ressamin bu resmine San pedro de Atitlan koyunde rastladim...
Guatemala'dayim, ama sanirim yanlis mevsimde :). Chiquita muzlarini, kahvesini bilirdim de Guatemala'nin; 1960'larin ortasindan 90'larin sonuna kadar (1998) ic savas / kargasa / karisiklik icinde oldugunu pek bilmiyordum mesela...Kaldigim Atitlan golunun etrafindaki en buyuk Maya koyu olan Santiago de Atitlan'da bu donemde yuzlerce insan katledilmis / kacirilmis veya kaybolmus (Koyun papazi dahil). Tepedeki katolik kilisesinin icinde o donemin kayiplari anisina bir anit var, daha 7 sene oncesine kadar bu kadar karisiklik ve felaket yasandigini dogrusu sokaklarda dolasirken anlayamamistim.
Guatemala uzun suren ic savas ve kargasanin etkilerini yeni yeni -turizmle- uzerinden atiyor sanirim. Gercekten muhtesem bir dogasi oldugunu daha sinirdan girer girmez anliyorsunuz; diger taraftan bir cok seyin de ne kadar dandik oldugunu yolcu tasiyan otobusleri gorunce (eski amerikan okul servisleri) ve 50 km'de bir toprak kaymalari yuzunden kapanan yolda / saganak yagmurda bekleyince anliyorsunuz. Ben daha turistik yerleri hedefleyip soyle bir rota izleyecegim:
Atitlan golu ve cevresindeki yerel Maya koylerini ziyaret - Eski ve kolonyal baskent Antigua'da 1-2 gun - kuzeyde jungle'larin ve golun ortasindaki Flores (sansliysam jaguar / tapir / maymun ve koca gagali rengarenk Quetzal kuslarindan gorurum) ve oradan en onemli Maya sehirlerinden Tikal'i ziyaret- Son olarak Bethel'den nehir uzerinden botla Meksika'ya gecis... En son kisim tam Indiana Jones'luk gibi hadi hayirlisi :)...
Gutemala /Panajachel'de, Atitlan golunun kenarinda kaliyorum. Tepeleri buluttan gorunmeyen volkanlarla cevrili guzel bir gol; her taraf yemyesil...Peki neden yemyesil?? CUNKU HER GUN DELILER GIBI YAGMUR YAGIYOR!!! Meger bu kismi pek iyi calismamisim, Mayistan Ekim sonuna kadar yagmurlu mevsimmiz hehe, her ogleden sonra yagmur yagiyor burada, hem de hic yavaslamadan fosur fosur yagiyor!!
Guatemala'ya Cuauhtemoc (Mex) / La Mesilla (Guat) sinirindan gecerek girdim, San Cristobal'den $30 verdim; ozel minibusle (5 tane de Yeni zelandali kacik vardi, kocaman surf boardlari ile Pasifik kiyisindan geliyorlarmis!!) sinira kadar gidiliyor, neredeyse arabadan inmeden damgalar vurulup sinirdan geciliyor ve karsida Guatemala'li memurlara 30 Peso (=3 dolar) bahsis (!) verilip baska bir minibuse biniliyor. Meksika'dan Guatemala'ya gececeklere bu minibus servisi kesinlikle oneririm, yoksa (tabii ki biraz daha ucuza) 3 kez otobus degistirmek, acaip karambol bir sinir kapisinda koca cantamla kapanin elinde kalmak, tahminen yerel otobuslere ve para bozanlara acaip kaziklanmak, ve Panajachel'e gidene kadar cook uzun saatler, "tavuk otobusleri" nde surunmek ve tabii islanmak zorunda kalacaktim. Tavuk otobuslerinden biri asagida... :)
Deli gibi yagmur yagmasinin ve zirtpirt elektrik kesilmesinin yanisira, goz gore gore kaziklamaya calisan bazi uyaniklar ve pesinizden kosup rengarenk kucuk elisi ortuleri satmaya calisan 12 yas alti cocuklarla dolu burasi...Bu arada henuz gercek bir Chiquita muz (Migrostakiler gercekse tabii) goremedim, muz cok ama kucuk ve kararmaya baslamis hepsi?? :) .
Atitlan golunun etrafinda kucuk ve guzel Maya koyleri var, ulasim motorlu tekne ve sandallarla saglaniyor. Koylulerin neredeyse tamami geleneksel Maya ve Tzotzil kiyafetleri ile dolaniyor, rengarenk ve cok keyifli; ama fotografa pek sicak bakmadiklarindan ancak 1-2 tane cekebildim.
